Κάτω από τα εκπληκτικά χρώματα των όμορφων εικόνων που συλλέγονται από τηλεσκόπια στο διάστημα και σε απομακρυσμένες βουνοκορφές κρύβονται αριθμοί, και μάλιστα πολλοί. Τα δεδομένα αυτά περιέχουν τις επιστημονικές πληροφορίες που χρειάζονται οι αστρονόμοι προκειμένου να αποκαλύψουν τις φυσικές ιδιότητες του Σύμπαντος και τους νόμους που διέπουν τη λειτουργία του. Οι πρόσφατες εξελίξεις στις τεχνολογίες ανιχνευτών και οι μεγάλες συστοιχίες CCD επιτρέπουν στους αστρονόμους να παρακολουθούν αποτελεσματικά μια υπερφασματική/πολλαπλών μηκών κύματος άποψη του ουρανού, ανοίγοντας έτσι το τελευταίο ανεξερεύνητο παράθυρο, αυτό του χρονικού πεδίου σε μικρές χρονικές κλίμακες. Αυτή η δυνατότητα καθημερινής παρακολούθησης μεγάλων περιοχών του ουρανού για μεγάλες χρονικές περιόδους παράγει αστρονομικά σύνολα δεδομένων με εκπληκτικό ρυθμό, αποκαλύπτοντας το παροδικό και συχνά βίαιο πρόσωπο του Σύμπαντος. Ως εκ τούτου, οι ερευνητές πρέπει να αναπτύξουν πιο ισχυρές υπολογιστικές και στατιστικές μεθόδους για την αντιμετώπιση των δεδομένων, ώστε να αποκτήσουν τη συνολική εικόνα από τις υποκείμενες επιστημονικές λεπτομέρειες.
Η Αστροπληροφορική επικεντρώνεται κυρίως στην ανάπτυξη εργαλείων, μεθόδων και εφαρμογών της υπολογιστικής επιστήμης, της επιστήμης των δεδομένων, της μηχανικής μάθησης και της στατιστικής για την έρευνα και την εκπαίδευση στην αστρονομία με προσανατολισμό στα δεδομένα. Οι πρώιμες προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση περιλάμβαναν την ανακάλυψη δεδομένων, την ανάπτυξη προτύπων μεταδεδομένων, τη μοντελοποίηση δεδομένων, την ανάπτυξη λεξικών αστρονομικών δεδομένων, την πρόσβαση σε δεδομένα, την ανάκτηση πληροφοριών, την ολοκλήρωση δεδομένων και την εξόρυξη δεδομένων στις πρωτοβουλίες του αστρονομικού Εικονικού Παρατηρητηρίου.
Το 2022 το Ινστιτούτο Αστροφυσικής ξεκίνησε την συστηματική συμμετοχή του σε αυτό το νέο και δυναμικό πεδίο της επιστήμης των αστροφυσικών δεδομένων με τη συνεργασία του με το Ινστιτούτο Πληροφορικής του ΙΤΕ στο έργο TITAN. Το πενταετές έργο TITAN ύψους 2,5MEuro διόρισε τον Dr. Jean-Luc Starck, παγκοσμίως γνωστό στον τομέα, ως κάτοχο της έδρας "ERA Αστροπληροφορικής" για να ιδρύσει και να ηγηθεί ενός ερευνητικού προγράμματος στην υπολογιστική αστροφυσική και την επιστήμη των δεδομένων, το οποίο θα συνδέσει, θα μετασχηματίσει και θα επεκτείνει δύο σημαντικές ερευνητικές δραστηριότητες του ΙΤΕ - την Επιστήμη των Υπολογιστών και την Αστροφυσική - ενώ παράλληλα θα αποτελέσει μια αποτελεσματική γέφυρα μεταξύ της περιφερειακής ερευνητικής αριστείας και των διεθνών αποστολών. Το μεγάλο μας όραμα είναι να δημιουργήσουμε ένα πραγματικό διεπιστημονικό, διεθνές και πολυπολιτισμικό κέντρο αριστείας για την ανάπτυξη των εργαλείων, των μεθόδων και των εφαρμογών της υπολογιστικής επιστήμης, της μηχανικής μάθησης και της στατιστικής για την έρευνα και την εκπαίδευση στην Αστρονομία με προσανατολισμό στα δεδομένα. Ο ΤΙΤΑΝ θα ξεκλειδώσει πλήρως τις δυνατότητες του ΙΤΕ, της περιοχής της Κρήτης και της Ελλάδας μέσω της εφαρμογής μιας σειράς μέτρων που προσανατολίζονται σε: ανάπτυξη ικανοτήτων (επέκταση του ερευνητικού προγράμματος, ευκαιρίες προηγμένης κατάρτισης), θεσμική ανάπτυξη και διαρθρωτικές αλλαγές, και δραστηριότητες διατομεακών και διεθνών συνεργασιών στον τομέα της Υπολογιστικής Αστροφυσικής.