RoboPol

robopol design

Το RoboPol είναι ένα πείραμα που έχει στόχο να διαφωτίσει την χρονική εξέλιξη της πόλωσης της οπτικής ακτινοβολίας σε πηγές που είναι γνωστές ως blazars (φλογαστέρες). Οι blazars είναι ενεργοί γαλαξίες η εκπομπή των οποίων τροφοδοτείτε από υπερ-μαζικές μαύρες τρύπες, με σχετικιστικούς πίδακες που είναι στενά ευθυγραμμισμένοι με την ευθεία παρατήρησής μας. Σαν αποτέλεσμα, η εκπομπή τους εμφανίζεται ενισχυμένη λόγω σχετικιστικών φαινομένων σε όλο το ηλεκτρομαγνητικό φάσμα, και εμφανίζουν ισχυρή μεταβλητότητα. Μέσω της συστηματικής παρατήρησης της οπτικής πόλωσης περίπου 100 blazars, το πείραμα RoboPol στοχεύει στη της δομής, της σύστασης, του μηχανισμού εκπομπής, και των μαγνητικών πεδίων των σχετικιστικών πιδάκων που εκπηγάζουν από τις πηγές αυτές.

Το RoboPol εκτελείται από μία διεθνή επιστημονική κοινοπραξία που συμπεριλαμβάνει το Ινστιτούτο Αστροφυσικής του ΙΤΕ και το Πανεπιστήμιο Κρήτης στην Ελλάδα, το Caltech στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ινστιτούτο Max-Planck για τη Ραδιοαστρονομία στη Γερμανία, το Πανεπιστήμιο Νικόλαος Κοπέρνικος στην Πολωνία, και το Inter-University Centre for Astronomy and Astrophysics στην Ινδία. Το RoboPol συντονίζεται από το Συνεργαζόμενο Μέλος ΔΕΠ του ΙΑ Βασιλική Παυλίδου , και χρησιμοποιεί το ομώνυμο πρωτοποριακό  πολωσίμετρο που σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε στο IUCAA από τον Συνεργαζόμενο Ερευνητή του ΙΑ A.N. Ramaprakash. Το πρόγραμμα RoboPol παρακολούθησης των blazars πραγματοποιήθηκε με εβδομαδιαίες παρατηρήσεις μεταξύ του 2013 και 2015, και με ημερήσιες παρατηρήσεις το 2016. Αυτή τη στιγμή το πολωσίμετρο RoboPol χρησιμοποιείται για ένα συστηματικό πρόγραμμα μέτρησης και καθιέρωσης πρότυπων οπτοπολωσιμετρικών πηγών, το οποίο αναμένεται να έχει σημαντικό αντίκτυπο σε οπτοπολωσιμετρικές μελέτες σε όλα τα πεδία της αστροφυσικής. Πέραν της αστροφυσικής των blazars, το πολωσίμετρο RoboPol χρησιμοποιείται για τη χαρτογράφηση του μαγνητικού πεδίου σε μεσοαστρικά νέφη, και για την μακροπρόθεσμη παρακολούθηση διπλών συστημάτων.

Το πείραμα RoboPol έχει χρηματοδοτηθεί από το Αστεροσκοπείο του Σκίνακα, από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας, και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η σχεδίαση και κατασκευή του RoboPol χρηματοδοτήθηκε η Ραδιοαστρονομία, από το Πολωνικό Εθνικό Κέντρο Επιστημών, από το Ινστιτούτο IUCAA στην Ινδία, και από τα Οπτικά Παρατηρητήρια του Caltech.